آنتروتوکسمی از انواع بیماری های قابل انتقال در دام است که می تواند مشکلات مختلفی را ایجاد کند. برای جلوگیری از این مشکلات و از بین نرفتن گوسفندان لازم است دامداران برخی اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند. این بیماری که غالبا در بین دام هایی نظیر گوسفند و بز شیوع پیدا می کند، عوارضی دارد که در شرایط حاد می تواند باعث تلف شدن دام شود. در این مطلب از سایت مرکز پخش نمونه قصد داریم این بیماری و راه های پیشگیری و درمان آن را بررسی کنیم. همراه ما باشید.
بیماری آنتروتوکسمی
البته که بیماری های مختلفی برای گوسفند وجود دارند اما آنتروتوکسمی را باید در دسته کشنده ترین بیماری های آنها ثبت کرد. این بیماری در موارد ضعیف باعث ایجاد مشکلاتی برای دام و دامداران می شود و در موارد شدید می تواند باعث تلف شدن گوسفندان و تحمیل هزینه های سنگین به دامداران گردد. بنابراین توصیه می شود تا دامداران اطلاعات خود را در زمینه این بیماری و مسایل مرتبط با آن افزایش دهند تا هم بتوانند باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری شوند و هم از مانع صدمات بیشتر گردند. البته باید توجه داشت که اطلاعات دامدار نباید جای مشورت و استفاده از دامپزشک را بگیرد.
آنتروتوکسمی از بیماری هایی است که در حیوانات علفخوار مشاهده می شود. ریشه این بیماری را باید در رشد و تکثیر بیش از اندازه یک باکتری به نام کلستریدیوم پرفرانژانس که در معده گوسفندان قرار می گیرد دانست. این باکتری 5 نوع دارد که در هر کدام از آنها باکتری سموم مختلفی را ترشح می کند. جذب این سموم باعث ابتلای دام به این بیماری می شود. اما راه ای مختلفی برای پیشگیری و درمان ایرن بیماری دامی وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
باکتری های بی هوازی به شکل مستقیم و غیر مستقیم باعث خسارات زیادی به دامداران و جان دام زنده می شود. این بیماری در بسیاری از دامداری ها وجود دارند و اکثر دامداران از وجود آن تا مدت ها بی خبر می مانند. کلستریدیوم پرفرانژانس به صورت طبیعی معمولا در خاک و دستگاه گوارش گوسفندان وجود دارد. دستگاه گوارش حیوانات با استفاده از تولید مدفوع گسترش و تکثیر این باکتری را کنترل می کند.
پرخوری گوسفندان، تغییر جیره غذایی و استفاده بیش از اندازه از غلات مجب حرکات کند دستگاه گوارش و در نتیجه عدم دفع باکتری های ایجاد شده می شود. هر چه تعداد بیشتری از باکتری های نام برده شده در سیستم گوارش گوسفند باقی بماند باعث تولید سم بیشتر ابتتلا به آنتروتوکسمی می شود.
دلایل ابتلا به بیماری آنتروتوکسمی
علایم این بیماری ارتباط مستقیمی با سن گوسفندان دارد. اگر بره ها به این بیماری مبتلا شوند خیلی زود تلف می شوند. دوره بیماری در بره ها معمولا کمتر از 12 ساعت است. اما گوسفندان بالغ بیشتر از بره ها توانایی مقاومت داشته و حداقل تا 24 ساعت در مقابل بیماری دوام می آورند. از علایم این بیماری می توان به بی اشتهایی، بی حالی، خمیازه کشیدن اشاره داشت. در هنگام شدت بیماری ، تشنج و وجود کف در دهان هم اتفاق می افتد. از دیگر علایم نیز می توان به عقب ماندن از گله، عدم تعادل در راه رفتن، سایش دندان ها به هم، ترشح بزاق و در موارد نزدیک به مرگ می توان به نفخ در شکم اشاره کرد.
انواع آنتروتوکسمی در گوسفندان
تمام انواع بیماری های آنتروتوکسمی شبیه به هم هستند اما تفاوت هایی نیز دارند. دیل این تفاوت ها را می توان در علت ابتلا و یا سن مبتلا شدن گوسفند پیدا کرد. انواع این بیماری عبارتند از:
عامل این بیماری در بره ها تیپ B این بیماری است. این باکتری در روده دام و خاک مرتع وجود دارد. این باکتری علاوه بر آنتروتوکسمی می تواند باعث آنتریت هموراژیک در بدن گوسفندان و بزها شود.
سم های ترشح شده از باکتری نوع c باعث تورم و پرخونی در روده ها می شود. علامت واضح این تیپ درد در ناحیه شکم حیوان و همچنین اسهال خونی است. نهایت عمر حیوان پس از ابتلا 3 یا 4 ساعت است.
اما شایع ترین نوع این بیماری ناشی از پرخوری گوسفندان است. نوع دی باکتری کلستریدیوم باعث این بیماری می شود. این باکتری امکان دارد از بدن یک گوسفند به گوسفندان دیگر نیز سرایت کند.
پرطرفدارترین مطالب ما را دنبال کنید!
نوعی دیگر از این بیماری به شکل حاد و کشنده ای در اوایل فصل سرما و زمستان گسترش می یابد. عامل این بیماری کلستریدیو سپتیکیوم است.
بهترین راه برای عدم ابتلای دام به این بیماری، پیشگیری است. اما از جمله راه های پیشگیری و یا جلوگیری از این بیماری باید به وارد زیر اشاره داشت:
این واکسن زرد رنگ به شکل سوسپانسیون کشت می شود و برای جلوگیری از ابتلا به انواع آنتروتوکسمی کاربرد دارد. با توجه به وزن و سن گوسفند، 2 الی 3 میلی لیتر واکسن آتروتوکسمی رازی باید به بدن حیوان تزریق شود. مکان تزریق نیز پشت کتف دام و به شکل زیر جلدی است.
اگر پیشگیری نکرده اید برای درمان این بیماری باید فورا با دام پزشک تماس بگیرید. با توجه به این که مدت زمان زنده ماندن پس از ابتلا گسترش سم در بدن کوتاه است، از دامپزشک باید به سرعت استفاده کرد. دامپزشکان معمولا روش هایی مثل تزریق پنی سیلین، خوراکی های ضد اسید، درمان هایی برای رفع نفخ، تجویز تیامین، افزایش سطح مایعات بدن و استفاده از پروبیوتیک ها را به کار می برند.