نگهداری دام در فصول سرد نیاز به دقت بالایی داشته و عدم توجه به آن می تواند منجر به بروز بیماری و همچنین کاهش وزن آنها شود. علاوه براین، با توجه به اینکه زمستان فصل آبستن شدن دام می باشد، به همین دلیل نیاز به مراقبت بیشتری دارند تا از سقط جنین و مرگ و میر دام ها جلوگیری شود. در ادامه این مطلب به مهم ترین نکات در مراقبت و نگهداری از گوسفندان و دام ها در فصل زمستان و روزهای سرد سال اشاره خواهیم داشت.
اهمیت نگهداری از دام در فصول سرد
برخلاف دامداری های سنتی، در واحدهای صنعتی و پیشرفته به شدت به نحوه نگهداری از گوسفندان و سایر دام ها در روزهای سرد زمستان توجه میشود.
مهم ترین دلایل برای مراقبت از دام در زمستان عبارتند از:
یکی از مهم ترین مواردی که در نگهداری از گوسفند و سایر دام ها در زمستان و پاییز مد نظر قرار داد، آماده سازی محل مناسب برای آنها می باشد. اتاق و فضاهای بسته ای که برای نگهداری از دام ها در روزهای سرد سال انتخاب می کنید، باید چند ویژگی مهم داشته باشند که عبارتند از:
یکی از مهم ترین مواردی که در نگهداری از بز و میش و سایر دام ها در فصول سرد باید به آن توجه داشت، نوع تغذیه آنها می باشد. این مساله مخصوصا برای دام هایی که آبستن می باشند، اهمیت بیشتری دارد. بهتر است تا حد امکان از علوفه های مغذی با حجم کم در فصل زمستان استفاده شود تا فشار زیادی به جنین وارد نشود.
نگهداری از دام در زمستان با تهویه مناسب هوا
به همان اندازه که انسان به هوای مطبوع برای رشد و سلامت نیاز دارد، این مساله برای دام ها نیز اهمیت دارد. قرار گرفتن گوسفندان در فضای بسته برای مدت طولانی باعث میشود اکسیژن هوا تا حد زیادی کاهش پیدا کند و در نهایت تنفس برای دام سخت خواهد شد. نصب فن و سیستم های تهویه در سقف و روی دیوارها شرایط بهتری را برای رشد و پرورش دام در فضای بسته فراهم خواهد کرد.
یکی از موارد بسیار مهمی که در دامداری های بزرگ با تعداد دام زیاد باید مد نظر داشت، فضای ورودی و خروجی می باشد. این مساله در بسیاری از مواقع در سیستم های دامپروری سنتی اهمیت نداشته و آسیب های زیادی به دام ها وارد میشود. فضای ورودی و خروجی محل نگهداری از دام در فصول سرد باید با ظرفیت آن تناسب داشته باشد. در غیر این صورت فشار زیادی به دام در حین ورود و خروج وارد خواهد شد و برای دام های آبستن این شرایط مناسب نیست.
نگهداری گوسفندان در زمستان
با توجه به اینکه دام در فصل سرد ممکن است ساعاتی را در فضای باز قرار گیرد، به همین دلیل پشم و موی آنها نم و رطوبت را به خود جذب می کند. قرار گرفتن در فضای بسته باعث میشود انگل و حشرات زیادی در محیط نمناک و گرم بدن آنها رشد کنند. به همین دلیل یکی از مهم ترین نکات در نگهداری از گوسفندان در زمستان و پاییز، سم پاشی می باشد. سم پاشی نه تنها برای سقف و دیوار و کف سالن های دامداری باید انجام شود، بلکه بدن و پوست و لا به لای پشم ها نیز باید با مواد مخصوص ضد عفونی شوند.
توجه داشته باشید که به هیچ عنوان در فصل سرد نباید بدن دام را شستشو داد، چون به شدت به آنها آسیب وارد شده و حتی منجر به مرگ نیز خواهد شد. همچنین لازم است پشم ها تا حد امکان خشک شوند.
پرطرفدارترین مطالب مارا از دست ندهید
در ساعاتی از روز که بارندگی وجود ندارد، بهتر است دام را در فضای باز قرار دهید. قرار گرفتن طولانی مدت در فضای بسته آسیب های زیادی را به دام ها وارد می کند و به همین دلیل وزن آنها کاهش پیدا خواهد کرد.
مساله مهم دیگری که در دامداری های سنتی به آن توجه نمیشود، تناسب ظرفیت سالن با تعداد دام ها می باشد. گوسفندان در فضای بسته باید بتوانند فضای کافی برای خوابیدن داشته باشند و فشار به آنها وارد نشود. علاوه براین، بهتر است ظرفیت سالن به اندازه ای در نظر گرفته شود که امکان تحرک آسان برای آنها وجود داشته باشد. اگر فضای کافی وجود ندارد، تا حد امکان سعی کنید گوسفند و میش و سایر دام هایی که آبستن می باشند را از بقیه جدا کنید تا به جنین آنها فشار وارد نشود.
برخلاف تصور اغلب افراد، آب سرد برای سلامت دام به شدت ضرر دارد. به همین دلیل در دامداری ها از آب ولرم برای دام ها در فصل سرد استفاده میشود تا سلامت آنها تضمین شود. در شرایطی که آب بیش از اندازه سرد باشد، دام از نوشیدن آن صرف نظر می کند و به همین دلیل میزان مصرف مواد غذایی و علوفه نیز در آن کمتر خواهد شد. در نهایت این شرایط باعث کاهش وزن دام میشود که قطعا تجربه خوبی برای دامداران نیست.
در روزهای سرد سال برخی از بیماری ها با سرعت بیشتری در گوسفند و بره ها و سایر دام ها شیوع پیدا می کند. به محض مشاهده هر گونه علائم از بیماری، دام را درمان کنید. علاوه براین، بهتر است دام های بیمار را از بقیه جدا کنید.
برای گرم تر شدن فضای دامداری از سیستم های گرمایشی استفاده میشود که نوع آنها با توجه به ظرفیت سالن و میزان بودجه فرق دارد. در گذشته از لامپ های رشته ای برای این منظور استفاده میشد که چند نقطه منفی مهم داشت. این لامپ ها به اندازه کافی محیط را گرم نمی کنند و علاوه براین، امکان ترکیدن لامپ و آتش سوزی نیز در این شرایط وجود داشت. به همین دلیل در حال حاضر در دامداری های صنعتی از سیستم های گرمایشی ایمن استفاده میشود. این سیستم ها علاوه بر گرم شدن محیط، باید از بروز آتش سوزی و موارد مشابه جلوگیری کنند. علاوه براین، امکان آسیب وارد شدن به آنها توسط دام نباید وجود داشته باشد.
بسیاری از بره و بزغاله ها و فرزندان سایر دام ها در فصل زمستان متولد میشوند. با توجه به اینکه بدن دام در ابتدای تولد بسیار ضعیف است، درست مانند فرزند انسان نیاز به مراقبت دارد. به همین دلیل لازم است فضای مناسب برای مراقبت از مادر و فرزند آماده شود و به تغذیه آنها نیز توجه شود.
در حالت کلی می توان گفت، نگهداری از دام در فصول سرد پاییز و زمستان می تواند سلامت و رشد مناسب آنها را در فصل بهار و تابستان تضمین کند. آسیب هایی که به دام ها در روزهای سرد وارد میشود، در بسیاری از مواقع باعث میشود رشد خوبی نداشته باشند. به همین دلیل بهتر است بدن دام در این روزها کاملا خشک باشد، سم چینی به موقع انجام شود، تغذیه مناسب برای آنها فراهم گردد.